BỆNH TỤ HUYẾT TRÙNG Ở NGAN, VỊT VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG, TRỊ BỆNH

23/09/2019 | Nguyễn Hằng

Bệnh tụ huyết trùng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, bệnh do vi khuẩn Pasteurclla aviscptia gây ra ( Lưu ý là vi khuẩn G- )

Tất cả các loại gia cầm đều mắc bệnh, nhưng gà và vịt thường bệnh nặng. Ở miền Nam bệnh thường được gọi toi vịt.

Bệnh thường xảy ra vào thời gian giao mùa trong năm , lây lan nhanh và tỷ lệ chết rất cao.

1.Nguyên nhân

Bệnh lây lan trước tiên là do gia cầm bị bệnh (đang nung bệnh) truyền cho những con khác. Các chất thải của gia cầm bệnh và nước rửa khi mổ thịt gia cầm chết dịch cũng là nguyên nhân làm bệnh lây lan. Vi khuẩn xâm nhập theo đường tiêu hóa, hô hấp, vết thương ngoài da,…

Nhiều khi bệnh không xảy ra do lây lan mà là tự phát, đó là do gia cầm khỏe có mang sẵn vi khuẩn Pasteurella trong cơ thể, rồi chịu ảnh hưởng của ngoại cảnh hay các biến đổi vể sức khỏe bên trong cơ thể – làm giảm sức đề kháng, vi khuẩn cùng với ký sinh trùng trong cơ thể sẽ tăng độc lực và gây ra bệnh.

Ngoại cảnh ảnh hưởng xấu đến quá trình gây bệnh thường là do điều kiện dinh dưỡng kém (thức ăn thiếu về số lượng và kém chất lượng), điều kiện vệ sinh chăm sóc kém, các cơn gió lạnh đầu mùa cũng có thể làm dịch phát ra. Cũng có thể do vận chuyển, do chuồng nuôi quá chật hẹp, ao tù nước đọng. Những đàn vịt đẻ cuối vụ sức khỏe yếu (do hoạt động của buồng trứng tăng cường quá mức) hiện tượng vịt thay lông và bệnh ký sinh trùng đều có thể ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của vịt đẻ.

2.Triệu chứng bệnh tụ huyết trùng

Vịt mắc bệnh nặng hay nhẹ là tùy độc lực của căn bệnh. Nếu độc lực cao thì vịt chết rất nhanh và nhiều.

- Thể quá cấp tính: Bệnh diễn biến nhanh đến nỗi không quan sát kịp triệu chứng. Đàn vịt đang khỏe mạnh bình thường đột nhiên ủ rũ, nhiệt độ thân thể cao và con vật chết 1- 2 giờ (tối vịt vẫn còn ăn sáng đã chết), có khi chết tới 50% tổng số đàn.

- Thể cấp tính bệnh khá phổ biến, vịt ủ rủ, bỏ ăn, xù lông, đi lại chậm chạp. Mũi, miệng chảy ra nước nhớt, sủi bọt lẫn máu màu đỏ sẫm. Giữa thời kỳ bệnh vịt có thể ỉa chảy, phân loãng đen xám, xanh hoặc vàng. Vịt ngày càng khó thở, mặt tụ máu, không có triệu chứng thần kinh, bại liệt. Con vật thường chết sau vài ba ngày do ngạt thở.

- Thể mãn tính: Thường thấy ở cuối vụ dịch. Vịt thường gầy còm, da bọc xương do bệnh tác động vào nhiều cơ quan phủ tạng trong cơ thể. Gan bị viêm hoại tử mãn tính gây rối loạn cơ năng. Khớp đùi, đầu gối, cổ chân bị viêm mãn tính, đôi khi thấy viêm màng não và có triệu chứng thần kinh.

3.Bệnh tích

- Thể quá cấp tính ngoài hiện tượng tụ máu và xuất huyết ở các xoang và phủ tạng ra không thấy có bệnh tích điển hình.

- Ở thể cấp tính, vịt khi chết thường thấy tụ máu và xuất huyết ổ các tổ chức liên kết dưới da, các xoang và cơ quan trong cơ thể. Tim bị sưng, bao tim trương to có chứa dịch màu vàng, viêm ngoại tâm mạc cho nên thấy xuất huyết.

Phổi tụ máu, viêm màu nâu thẫm, có thể thấy chứa nước màu đỏ nhạt. Gan hơi sưng, màu vàng hoặc chấm đỏ do hoại tử đặc biệt của bệnh tụ huyết trùng, các nốt hoại tử to bằng mũi kim hoặc đầu đinh ghim.

Lách bị tụ máu, hơi sưng. Niêm mạc một bị viêm tụ máu chảy máu có các đàm màu đỏ thẫm.

- Thể mãn tính chủ yếu là viêm và hoại tử mãn tính đường hô hấp và gân, đôi khi viêm phúc mạc. Buồng trứng, ống dẫn trứng bị viêm, sưng to, màu vàng nhạt, chứa đầy nước, có khi các khớp viêm sưng to chứa nhiều dịch màu xám đục.

4.Phòng bệnh

- Vịt giống mới mua về cần cho uống COLIDOX ( là thuốc úm có kháng sinh và vitamin hàm lượng cao ) để phòng bệnh tụ huyết trùng và một số bệnh khác cho vịt ngan , sưởi ấm cho vịt 1-3 tuần lễ đầu, cho ăn thức ăn đầy đủ thành phần và dinh dưỡng, tốt nhất là dùng loại thức ăn viên cho vịt con.

- Nếu ở những vùng đang bị dịch bệnh hoặc xung quanh khu vực nuôi có dịch bệnh tụ huyết trùng ở vịt, phải bổ sung một trong những loại kháng sinh cho vịt như: Bio Amoxycoli, Bio Enrofloxacin 10% oral để ngăn ngừa vịt nhiễm bệnh. Chú ý khâu vệ sinh, chăm sóc, nuôi dưỡng tốt, cách ly với những đàn vịt đang bị bệnh.
- Vịt từ 30 ngày tuổi trở lên phải chích ngừa vaccin tụ huyết trùng cho vịt. Tiêm vaccin khi vịt khoẻ mạnh và vào ngày thời tiết mát mẻ.

Bổ sung vitamin, khoáng chất và điện giải vào khẩu phần ăn nhằm tăng cường sức đề kháng, chống stress gây hại khi thay đổi thời tiết, môi trường sống và xung quanh có dịch bệnh...

5.Điều trị

Do bệnh xảy ra với tốc độ nhanh nên khi phát hiện đàn vịt có bệnh nên tiêm cho toàn đàn bằng một trong các loại thuốc sau :

- GENTAMYCIN 10% + DEXA THAI + ANAGIN 30% ( mỗi loại 1ml pha chung tiêm cho 5-7 kg thể trọng )

- LINSPEC 5/10 + DEXA THAI ( mỗi loại 1ml cho 3-5 kg thể trọng )

- LINCOGEN : 1ml cho 4-5 kg thể trọng

Tiêm liên tục 3 ngày, kết hợp cho uống thêm hạ sốt và điện giải để con vật mau khỏi

Sau đó cho uống một trong các loại sau từ 3-5 ngày để bệnh khỏi hoàn toàn và không tái phát

- BIO AMOXICILLIN 50% 2g / 5-6 lít nước hoặc 1g / 2-3 kg thức ăn

- BIO AMPI COLI MAX 2g/lít nước.

- HANFLOR 20 % ORAL : 1ml cho 10 kg thể trọng/ ngày