BỆNH VIÊM DA DO THIẾU KẼM TRÊN HEO NÁI VÀ HEO THỊT.
Thiếu kẽm (Zn) là bệnh xảy ra ở heo với biểu hiện viêm da nhiều hơn ở các loài gia súc khác. Heo dễ bị vào giai đoạn 20 – 60 kgP (thời kỳ cho ăn cám khởi động), heo nái, đặc biệt nái chửa kỳ 2, cho ăn cám khô, cho heo ăn nhiều ngô hoặc đạm thực vật, thức ăn quá nhiều canxi.
2. Nguyên nhân
- Bệnh xảy ra trên heo thịt, lứa tuổi dễ mắc bệnh từ 3 tháng đến 6 tháng. Bệnh không làm heo chết, song heo chậm lớn, phụ nhiễm vi trùng và ký sinh trùng ngoài da.
- Do khẩu phần ăn thiếu kẽm.
- Ngoài ra, lượng kẽm trong khẩu phần đầy đủ nhưng vẫn xảy ra tình trạng thiếu kẽm là do trong thức ăn : quá nhiều canxi, acid phytic quá mức (đôi khi có trong protein đậu nành); hàm lượng acid béo thiết yếu thấp. Những yếu tố này đều ảnh hưởng tới lượng kẽm có sẵn trong khẩu phần ăn tạo nên sự cạnh tranh hấp thu hoặc tạo nên phức chất không hòa tan làm cho kẽm không hấp thu được. Ngoài ra, các yếu tố mầm bệnh trong ruột hoặc sự thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột có thể ảnh hưởng xấu đến sự hấp thu kẽm.
3. Triệu chứng
- Heo cai sữa và heo hậu bị chậm lớn, giảm ăn, uống nước nhiều.
- Bệnh phát ra khi trên da heo xuất hiện các đốm đỏ nhỏ như muỗi cắn, tập trung tại các vùng da mỏng, sau đó sẽ lan dần sang các vùng da khác, với đặc điểm đối xứng qua đường giữa lưng và đường trắng dưới bụng. Các triệu chứng rõ ràng hơn khi ở vùng chân dưới và trên lưng. Ngoài ra các triệu chứng đôi khi cũng có thể thấy ở các vùng xung quanh mắt, tai, mõm và đuôi, cuối cùng là lan ra toàn bộ cơ thể.
- Trong thời gian này do sức đề kháng của da yếu, vi khuẩn, nấm da, cái ghẻ, kí sinh trùng sẽ phụ nhiễm, gây tổn thương các điểm đỏ làm mở rộng các điểm này, tạo nên vùng hoại tử lớn, hoặc rất nhiều vùng hoại tử nhỏ trên da, dịch viêm từ vết thương chảy ra tạo thành lớp vảy, đóng trên da.
- Heo bị rụng lông và lở loét mặt ngoài da giống như bị ghẻ, nấm, và viêm da tiết dịch, điểm khác biệt là nó không bị ngứa như bị ghẻ hoặc nấm. Đối với viêm da tiết dịch thì thường xảy ra ở những con heo non hơn, con nhỏ hơn. Nếu bị nhiễm trùng, các nốt loét sinh mủ dày lên thành mảng.
- Triệu chứng thiếu kẽm thường gặp ở heo nái là lông dễ rụng, phối nhiều lần không thể đậu thai, trong khi heo vẫn ăn uống bình thường, không bị sốt. Hiện tượng này dễ gặp ở heo nái nuôi tại vùng núi phía Bắc.
- Triệu chứng thứ hai là khi heo đang có chửa hay bị viêm da do thiếu kẽm (hiện tượng này thường xảy ra ở heo giống nội), sau khi đẻ xong hiện tượng này hết.
- Khi kiểm tra và điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng thì những vùng da viêm tự khỏi.
3. Phòng bệnh
- Không nên sử dụng cám gạo quá 25% trong khẩu phần nuôi heo.
- Cân đối Canxi và Phospho hợp lý, không nhiều canxi trong thức ăn nuôi heo.
- Sử dụng các premix vi khoáng có chứa kẽm.
3. Điều trị
- Heo bị bệnh cần loại bỏ một lượng lớn canxi ra khỏi khẩu phần cho ăn và chỉ bổ sung vừa đủ với lượng kẽm.
- Cân đối lại khẩu phần cho heo, tốt nhất là bổ sung cám công nghiệp. Bệnh sẽ khỏi nhưng cần thời gian dài.
- Cho ăn BIOTIN-PLUS với liều 1kg/ tấn thức ăn, dùng liên tục.
- Trợ sức, tăng lực: CATOVET INJ; BIO-METASAL...
- Kết hợp cho ăn men tiêu hoá : BIOTIC; HAN - GOODWAY; TT – BIOLACZIM…
- Tiến hành điều trị vết thương trên da, bằng việc giữ vệ sinh da và phun xịt DERMA SPRAY hoặc DERMA AEROSOL lên da để diệt vi trùng.
- Nếu sự nhiễm trùng quá nặng, heo có triệu chứng sốt, có thể tiêm kháng sinh cho heo: HAN-CLAMOX; HANMOLIN® LA; HAMOGEN...
- Hạ sốt cho heo bằng: AZ GLUCO KC BAMIN; VIA.GINE + C ...
- Tăng cường vitamin, bổ sung HAN-TOPHAN; PERMASOL 500 … vào thức ăn hoặc nước uống.