BỆNH NEWCASTLE TRÊN CHIM BỒ CÂU

06/03/2020 | Nguyễn Hằng

Bệnh Newcastle là bệnh nguy hiểm do virus thuộc nhóm Paramyxovirus gây bệnh cho chim bồ câu ở mọi lứa tuổi, đặc trưng bởi hiện tượng xuất huyết, viêm loét đường tiêu hoá. Bệnh lây lan nhanh gây thiệt hại nghiêm trọng, có thể đến 100% trên đàn chim bị bệnh.

1. Nguyên nhân

Bệnh Newcastle do Paramyxo virus - một ARN virus, gây ra. Virus có vỏ bọc, trên vỏ có gai kháng nguyên HN và kháng nguyên F và có khả năng ngưng kết hồng cầu. Bệnh có 9 type huyết thanh: PMV 1- 9. Chất chứa mầm bệnh: não, phổi, cơ quan nội tạng, dịch tiết đường hô hấp, phân.

Virus dễ bị diệt bởi thuốc sát trùng thông thường nhưng có thể tồn tại nhiều năm trong môi trường mát. Bệnh lây lan chủ yếu qua đường hô hấp, tiêu hoá, do tiếp xúc với chim nhiễm bệnh.

2. Triệu chứng

Thời kỳ ủ bệnh Newcastle trên chim bồ câu thường là 7-15 ngày
- Thể quá cấp tính:
Thường xảy ra vào đầu ổ dịch, bệnh phát triển rất nhanh, chim ủ rũ sau vài giờ rồi chết, không thể hiện triệu chứng của bệnh.
- Thể cấp tính:
Chim bồ câu ủ rũ, ăn ít, uống nước nhiều, lông xù, bị sốt cao 42 – 43°C, sổ mũi, thở khó, mào và yếm tím bầm, từ mũi chảy ra chất nhớt. Chim rối loạn tiêu hoá, thức ăn ở diều không tiêu, nhão ra do lên men, khi dốc chim bệnh ngược thấy có nước chảy ra.

Sau vài ngày nhiễm bệnh Newcastle chim bị tiêu chảy, phân có màu nâu sẫm, trắng xanh hay trắng xám. Niêm mạc hậu môn xuất huyết thành những tia màu đỏ.

Chim bồ câu trưởng thành triệu chứng hô hấp không thấy rõ như ở chim non. Ở thời kỳ sinh sản chim đẻ sản lượng trứng giảm hoặc ngừng để hoàn toàn sau khi nhiễm bệnh từ 7 – 21 ngày
- Thể mãn tính:
Xảy ra ở cuối ổ dịch. Chim có triệu chứng rối loạn thần kinh, cơ quan vận động bị tổn thương. Con vật vặn đầu ra sau, đi giật lùi, vòng tròn, mổ không đúng thức ăn, những cơn co giật thường xảy ra khi có kích thích.

3. Bệnh tích

- Thể quá cấp tính:
Bệnh tích không biểu hiện rõ, có dấu hiệu xuất huyết ở ngoại tâm mạt, màng ngực, cơ quan hô hấp.
- Thể cấp tính:
Xoang mũi và miệng đều chứa dịch nhớt màu đục.

Niêm mạc miệng, mũi, khí quản sưng xuất huyết
- Thể mãn tính:
Bệnh biểu hiện rõ ở đường tiêu hoá:

+ Niêm mạc dạ dày tuyến xuất huyết màu đỏ, tròn bằng đầu đinh ghim, các điểm xuất huyết này có thể tập trung thành từng vệt.

+ Dạ dày cơ xuất huyết.

+ Ruột non xuất huyết, viêm. Trong trường hợp bệnh kéo dài có thể có những nốt loét hình tròn. Trường hợp bệnh nặng nốt loét có thể lan xuống ruột già, ruột non.

+ Gan có một số đám thoái hoá mỡ nhẹ màu vàng.

+ Thận phù nhẹ có màu nâu xám.

+ Bao tim, xoang ngực, bề mặt xoang ức xuất huyết.

+ Dịch hoàn, buồng trứng xuất huyết thành từng vệt từng đám và bị dập vỡ.

4. Phòng bệnh

- Với chim bồ câu non từ 1 – 10 ngày tuổi: trong thời gian này cần nhỏ thuốc phòng bệnh Newcastle. Đồng thời cho chim bồ câu bố mẹ uống thêm các Vitamin ( điện giải , đường Gluco ) .

- Với chim bồ câu từ 20 – 30 ngày tuổi: trong thời gian này cho uống kháng thể để phòng bệnh Newastle, Gumboro, IB, và các bệnh đường tiêu hóa .

- Với chim bồ câu từ 40 – 60 ngày tuổi: nhỏ vaccine Newcastle lần 2 để tăng cường miễn dịch.

Trong giai đoạn này, ngoài bệnh Newcastle, chim non có thể nhiễm các bệnh như : thương hàn , E.coli, tụ huyết trùng và bệnh đậu gà. Vì vậy, người nuôi cần chú ý theo dõi thường xuyên chim non để phát hiện bệnh và phòng trị kịp thời.

- Với chim bố mẹ: tiêm vắc xin phòng bệnh Newcastle từ 1-2 lần/ năm.

5. Trị bệnh

– Dùng Han vet - KTG , tiêm cho bồ câu liên tục 3 ngày liền 03- 0,5 ml / con

– Sau 1 ngày tiêm kháng thể, dùng MEDIVAC CLONE 45 . Tiêm chủng hoặc cho uống để tạo miễn dịch khẩn cấp cho toàn đàn

– Dùng thuốc diệt và phòng bệnh do vi khuẩn kế phát bằng HANFLOR 20% ( 1ml/10 kg thể trọng) hoặc GENTADOX W.S.P (1g/5 kg thể trọng), dùng liên tục 5-7 ngày.

– Dùng thuốc bồi bổ cơ thể: GLUCO-KC + SUPELIV + HAN PARA C. Dùng liên tục 7- 10 ngày.