PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ BỆNH E.COLI SƯNG PHÙ ĐẦU TRÊN HEO

25/10/2019 | Nguyễn Hằng

Bệnh do E.coli phát đột ngột, tiến triển rất nhanh và tỷ lệ chết cao. Ngoại độc tố Verotoxin do E.coli tăng sinh tiết ra gây nhiễm độc máu, phá hủy nội mạc thành mạch máu, làm thay đổi tính thẩm thấu của thành mạch, gây thẩm xuất và phù thũng, nhiều trường hợp có triệu chứng thần kinh. Thường những con to khỏe nhất thường bị bệnh trước và chết nhanh.

1. Nguyên nhân

Do một số chủng E.coli nhất định, nhưng là những chủng có yếu tố bám F107 và mang các kháng nguyên O138K81, O139K82, O141K85 và O145K85 có đặc tính kháng nguyên khác hẳn với các chủng gây bệnh ỉa phân trắng và đều là các chủng dung huyết mạnh. Ngoài ra, những tác nhân khác như stress, thay đổi thức ăn đột ngột, tách mẹ, kháng thể thụ động từ mẹ truyền giảm, thiếu Vitamin PP, B5, Fe; chuồng trại ẩm thấp, nhiễm virut và vi khuẩn... đều là những yếu tố làm cho E.coli phát triển mạnh và có khả năng bám dính, gây bệnh.

Bệnh thường xảy ra ở lợn con giai đoạn cai sữa hoặc sau khi cai sữa 1-3 tuần. Thường thì lợn lớn nhất đàn bị trước, sau đó lây sang các con khác.

Verotoxin làm thay đổi tính thẩm thấu của thành mạch ngoại vi, gây phù thũng hầu hết các cơ quan (ruột, màng treo, hạch Lypho, phổi, dưới da, não bộ...). Nếu xảy ra ở trên não, gây chèn ép não bộ và lợn có triệu chứng thần kinh.

2. Triệu chứng

Bệnh thường xuất hiện trong khoảng 10 ngày sau cai sữa và ở một vài lợn to khỏe nhất đàn với tiếng kêu khác thường. Lúc đầu một số chết đột ngột, một số có triệu chứng rối loạn thần kinh. Lợn bệnh lù đù, đi lại mất cân bằng, nằm nghiêng một bên chân bơi chèo rồi bất tỉnh và chết trong vòng 4-36 giờ.

Nhiệt độ cơ thể không tăng.

Phù thũng nhìn thấy chủ yếu ở vùng đầu như mí mắt, mõm, vùng hầu và làm thay đổi tiếng kêu của con vật.

Phù thũng não và não bị chèn ép gây nhũn não dẫn đến những triệu chứng thần kinh: đi lại không định hướng, những cơn co giật, đâm đầu vào tường, 2 chân sau liệt.

Bệnh diễn biến nhanh chóng trong vòng 24 giờ, lợn chết đột ngột, tỷ lệ chết cao 40-90%, thậm chí đến 100%.

Có thể thấy lợn choáng cấp tính, khó thở, sung huyết ở các niêm mạc và xanh tím ở tai mõm.

Lợn bệnh không táo bón, không ỉa chảy. Nhưng thường có ỉa chảy nhẹ trước đó.

3. Bệnh tích

Xác lợn chết trong tình trạng bình thường, dạ dày chứa đầy thức ăn.

Có thể thấy tím tái vùng mí mắt, mặt ở lợn vừa chết.

Phù thũng dưới da, thành bờ cong lớn dạ dày, ruột, màng treo ruột, phổi, hầu, họng, thận, màng tim. Những chỗ phù thũng ở hầu và vỏ thận có thể chất như keo thạch nấu đông.

Không thấy viêm ruột, nhưng phù nề mạnh ở thành dạ dày, trong não bộ dẫn đến nhũn não.

Ở thể nặng, có những biểu hiện sưng và sung huyết ở phổi, màng phổi, phúc mạc.

Xuất hiện nhiều dịch trong các xoang trong cơ thể. Phù nề có thể mất sau khi mổ khám hay sau chết một thời gian.

+ Sưng phù đầu

+ Hạch và nội tạng sưng phù

4. Chẩn đoán

Dựa vào triệu chứng lâm sàng và biến đổi bệnh lý, đặc biệt là phù đầu, mặt; tiếng kêu khác lạ, triệu chứng thần kinh, thân nhiệt không tăng để phân biệt với những bệnh phân trằng ở lợn con, viêm màng não do liên cầu khuẩn, nhiễm độc muối ăn và thạch tín.

5. Phòng bệnh

Tiêm Vaccine TOBACOLI cho heo nái 2ml/con 5 tuần trước khi sinh.

Cho lợn con sơ sinh uống mỗi con 2ml HANVET KTE.hi hoặc 2-3ml Spectinomycin 5% càng sớm càng tốt sau khi sinh.

Tiêm Vaccine TOBACOLI 1ml/con vào ngày thứ 14 để phòng bệnh tiêu chảy và bệnh sưng phù đầu do E.coli.

6. Trị bệnh

Lợn bệnh khi đã biểu hiện triệu chứng thần kinh, tiếng kêu khác lạ,kêu khàn tiếng tỷ lệ khỏi bệnh rất thấp.

Cách ly riêng những con ốm, điều trị đón đầu toàn đàn bằng:

- Hiệu quả nhất là dùng kháng thể HANVET KTE.hi tiêm phúc xoang với liều 0,3-0,5ml/kg thể trọng, tối thiểu 1ml/con. Mỗi ngày tiêm 1 mũi và dùng liên tục 2-4 ngày. Hoặc cho uống 1-3ml/con, tùy to nhỏ.

- Khi trong đàn mới xuất hiện lợn phù đầu thì can thiệp ngay bằng kháng sinh cũng đem lại hiệu quả cao. Tiêm toàn đàn bằng một trong những loại sau

Bước 1 : Tiêm F PIN INJ liều lượng 1ml / 20 kg thể trọng. Tác dụng kháng viêm, giảm đau

Bước 2 : Có nhiều loại kháng sinh trị được vi khuẩn E Coli, nên chọn một trong những loại có hiệu quả sử dụng cao sau đây

+ BAYTRIL 5% ( Bayer ): liều lượng 1ml/10 kg thể trọng.

+ Mutibio ( Virbac ) : liều lượng 1ml/10 kg thể trọng.

+ GENTAMOX INJ ( Greenvet ) : liều lượng 1ml/10 kg thể trọng.

+ SYVAQUINOL 100 INJECTABLE ( Syva ) : 1ml/ 20 kg thể trọng.

+ BIO CODEXIN ( Bio pharmachemie ) : Liều lượng 1ml/10 kg thể trọng.

+ CEFTIKETO : 1ml/15 kg thể trọng.

+ Dùng UROTROPIN để giảm huyết áp và hạn chế phù thũng.

Bước 3 : Bước này cũng rất quan trọng để kết quả điều trị được tốt. Trong quá trình điều trị chỉ cho ăn 1/2- 1/3 khẩu phần, cho uống nhiều nước, cho ăn thêm rau xanh,

Pha vào nước cho heo uống thêm một số loại men tiêu hóa chịu kháng sinh để giúp loại bỏ vi khuẩn có hại, bổ sung vi khuẩn có lợi. Nên dùng ALL-ZYME 100GR pha 20 - 50 lít nước uống

Những con bị nặng cần tách riêng, nhốt vào chỗ tối, nên chích máu ở tĩnh mạch tai hoặc tĩnh mạch đuôi để giảm áp lực máu lên thành mạch máu não của heo