BỆNH TRÙNG QUẢ DƯA (BỆNH ĐỐM TRẮNG)

16/10/2019 | Phí Ngọc Tú

Trùng quả dưa hay còn gọi là bệnh đốm trắng. Trùng quả dưa rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường: pH dưới 5. Bệnh này thường xuất hiện và gây chết cá ở giai đoạn cá hương, cá giống và gây tác hại nhiều loài cá (Cá chép, cá trôi, rô phi, trắm cỏ, .. cá cảnh trong bể ). Bệnh phát triển nhanh ở điều kiện nhiệt độ 22 – 25°C. Bệnh thường xuất hiện nơi ương cá cải tạo chưa tốt, có mầm bệnh trùng quả dưa. Ở nước ta, bệnh này xảy ra mạnh nhất vào cuối xuân đến mùa thu ở miền Bắc. Ở miền Nam, bệnh này xuất hiện lúc mát trời vào mùa mưa tháng 7-9 hay các tháng 11, 12 và tháng Giêng; nhất là cá nuôi hay chứa cá trong bể.

1. Nguyên nhân

Tác nhân gây bệnh trùng quả dưa là loài Ichthyophthyrius multifiliis, thuộc họ Ichthyophthyriidae.

Trùng có dạng rất giống quả dưa, đường kính 0,5-1 mm. Toàn thân có nhiều lông tơ nhỏ, nhiều đường sọc, vằn dọc. Giữa thân có 1 nhân lớn hình móng ngựa và một nhân nhỏ. Miệng ở phần trước 1/3 cơ thể, hình gần giống cái tai. Một không bào co rút nằm ngay bên cạnh miệng. Trùng mềm mại, có thể biến đổi hình dạng khi vận động, ở trong nước, ấu trùng bơi lội nhanh hơn trùng trưởng thành

2. Triệu chứng

Da, mang, vây của cá bị nhiễm bệnh có nhiều trùng bám thành các hạt lấm tấm rất nhỏ, màu hơi trắng đục (đốm trắng), có thể thấy rõ bằng mắt thường. Da, mang cá có nhiều nhớt, màu sắc nhợt nhạt.

Cá bệnh nổi từng đàn lên mặt nước, bơi lờ đờ yếu ớt. Lúc đầu cá tập trung gần bờ, nơi có cỏ rác, quẫy nhiều do ngứa ngáy. Trùng bám nhiều ở mang, phá hoại biểu mô mang làm cá ngạt thở. Khi cá yếu quá chỉ còn ngoi đầu lên để thở, đuôi bất động cắm xuống nước.

Káº¿t quáº£ hÃ¬nh áº£nh cho bá»nh trÃ¹ng quáº£ dÆ°a

3. Phòng bệnh

- Xử lý môi trường : Định kỳ sử dụng PARAFISH liều dùng 250ml/ 4000 m3 nước ao 10 ngày/ lần vào giai đoạn bệnh có nguy cơ bùng phát (Thời gian giao mùa xuân - hè ).

- Định kỳ bón vôi cho ao để duy trì độ PH từ 6,5- 8,0

4. Trị bệnh

- Trước đây, Xanh malachit được kết hợp với formalin dùng để điều trị bệnh trùng quả dưa và cho hiệu quả điều trị cao. Tuy nhiên, hóa chất thường tồn dư lâu trong cơ thể động vật làm ảnh hưởng đến máu, tế bào gan, gây bệnh ung thư cho người nếu sử dụng cá, tôm có sử dụng loại thuốc này. Hiện nay Bộ NN&PTNN đã cấm sử dụng hóa chất Xanh Malachit trong việc điều trị bệnh cho thủy sản

- Hiện nay để điều trị bệnh trùng quả dưa khuyến cáo nên dùng CLEAR&CLEAN liều dùng 1 lít/ 2.000 m3 nước sử dụng ngay khi phát hiện bệnh và sử dụng khi trời nắng. Giai đoạn trùng ký sinh trên cá cần điều trị liên tục 2- 3 liệu trình cách nhau 5- 7 ngày thì mới khỏi bệnh hoàn toàn

- Sau khi khỏi bệnh sử dụng ZEOFISH và NB 25 để ổn định và làm sạch nguồn nước ao nuôi, bổ sung thêm men tiêu hóa và vitamin để cá mau hồi phục.