Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh Care ở chó là do Virus Canine Distemper hay gây ra. Khi mắc bệnh chó con thường có rất nhiều biểu hiện đặc biệt. Nếu không được chữa trị thì sẽ chết hoặc sẽ để lại di chứng về sau.
Bệnh Care ở chó lây truyền qua các dịch tiết ở các cơ quan trên cơ thể chó bị bệnh. Có thể là qua dịch nhờn, hệ hô hấp. Đặc biệt nhất là virus của bệnh Care có thể phát tán trong môi trường không khí khiến chó con nhiễm bệnh. Con người và các động vật khác tiếp xúc với chó bệnh cũng có thể vô tình trở thành một đối tượng trung gian truyền bệnh care cho chó khỏe
Triệu Chứng
Hầu hết chó vừa nhiễm bệnh Care sẽ không có triệu chứng rõ ràng, vì vậy khi có thể phát hiện thì bệnh đã ở thể cấp tính với các biểu hiện nặng hơn. Dưới đây là một số triệu chứng cụ thể của bệnh Care có thể quan sát bằng mắt thường:
- Da chó xuất hiện các nốt chấm đỏ, sau đó to dần bằng hạt gạo và có mủ như các nốt sài ở các vùng da mỏng và ít lông như bụng, ngực, đùi trong,… Đây cũng chính là nguyên nhân bệnh Care còn có tên là bệnh sài sốt chó. Các nốt sài này khi vỡ ra có mùi hôi rất khó chịu, nhưng cũng có trường hợp khô lại, đóng vảy và bung ra. Khoảng 80% chó bị da tăng sinh ở các khu vực mõm, bàn chân sau 10 – 15 ngày nhiễm bệnh. Nặng hơn da lòng bàn chân có thể nứt ra khiến chó đau và đi lại khập khiễng.
- Đường tiêu hóa có các triệu chứng sau: Viêm dạ dày, ruột là các biến chứng của bệnh, nôn mửa, mất nước, ban đầu nôn ra thức ăn, nôn khan và sau đó là nôn ra dịch vàng.
Chó bị tiêu chảy, lúc đầu phân lỏng có màu vàng xám, sau đó chuyển sang màu cafe và có lẫn máu tươi, mùi tanh rất khó chịu. Lúc này chó sẽ bị kiệt sức, mệt mỏi, da nhăn nheo, mắt trũng do mất nước, mất chất điện giải.
- Viêm phổi là dấu hiệu đặc trưng khi chó bị bệnh Care. Ở giai đoạn 1 chó bị ho khan, nước mũi chảy ra có dịch nhầy màu xanh. Sau đó thở gấp, khò khè khó thở, có hiện tượng chảy nước mũi đặc kèm máu hoặc mủ, có bọt ở miệng. Sốt cao từ 39- 42oC, các niêm mạc đều bị viêm, mắt chó bị sưng húp, chảy nước mắt và có ghèn liên tục.
- Hệ thần kinh của chó sẽ gặp nhiều biến chứng, chó buồn rầu, ủ rũ, dễ trở nên hung dữ hơn bình thường. Các cơn co giật xảy ra thường xuyên, chó đi loạng choạng, run rẩy, nhiều con xảy ra hiện tượng động kinh, không tự chủ được cắn bất cứ vật gì trong ở xung quanh, sùi bọt mép, tiểu tiện, đại tiện không tự chủ, chạy lung tung, vô thức, đâm vào tường,…
- Chó bị viêm mắt, chảy nước mắt, tròng mắt đục dần có khi bị loét. Nặng hơn có thể dẫn đến bị mù..
Giai đoạn phát bệnh
1. Thời kỳ đầu
- Chó mệt mỏi, ủ rủ, ăn ít hoặc bỏ ăn hoàn toàn mà chỉ uống nước, sau đó chó sốt cao ( từ 40 – 40.5oC trong vòng 24 – 48h ).
- Trong khi sốt chó bỏ ăn, mắt đỏ.
2. Thời kỳ giữa
- Sau cơn sốt ở thời kỳ đầu, thân nhiệt trở lại bình thường và ăn một ít, chó vẫn có biểu hiện mệt mỏi và ủ rũ.
- Sau 3 – 4 ngày sau chó sẽ trải qua đợt sốt thứ 2, đợt sốt này kéo dài hơn đợt đầu (từ 3 – 4 ngày).
- Thời kỳ này nhịp tim của chó tăng rõ, mắt và mũi đổ ghèn nhiều, chó thở khó, đường hô hấp viêm cata.
- Hiện tượng viêm phổi và viêm đường tiêu hóa thể hiện như : Chó thở khò khè, tiêu chảy lẫn (máu hoặc chất nhầy), do phân có niêm mạc ruột nên sẽ rất tanh và có màu sẫm cafe.
- Mụn mủ ở bụng, bẹn, nách cũng xuất hiện.
3. Thời kỳ cuối
- Khi đến thời kỳ này thì 99% là không cứu được (với trường hợp phát hiện trễ hoặc không vào thuốc thường xuyên khi còn ở 2 thời kỳ đầu. Còn nếu phát hiện sớm và đi chích thuốc đều thì còn cơ hội).
- Giai đoạn này chó thường bỏ ăn hoàn toàn và tiêu chảy lẫn cấp vì thế chó gầy sút nhanh, hốc mắt trũng sâu, bụng hóp, lông xơ xác, chó đi xiêu vẹo hoặc nằm 1 chỗ, không mở mắt nổi và chết ngay sau 12 – 24h
Nếu chó bị mắc Care từ 10 ngày trở lên sẽ có triệu chứng thần kinh: Chó bị co giật hoặc đâm sầm vào tường. Khi đụng vật cản chó nổi cơn co giật hoặc có thể sùi bọt mép.
Chẩn đoán
- Dựa vào triệu chứng lâm sàng để chẩn đoán
- Cách dùng que test nhanh : Que test bệnh Care , có thể biết chính xác chó có bị nhiễm bệnh hay không để có cách chữa trị kịp thời.
Bộ test gồm : 1 túi chứa thiết bị xét nghiệm, 1 que lấy bệnh phẩm, 1 ống chứa dung dịch mẫu
Cách sử dụng
- Lấy mẫu phân bằng một que lấy bệnh phẩm và đưa que vào lọ chứa 1ml dung dịch mẫu
- Khuấy động xoay tròn que trong chất pha loãng
- Lấy mẫu phân pha loảng với 1 ống nhỏ giọt.
- Nhỏ 3-4 giọt mẫu vào vùng S của thiết bị xét nghiệm.
- Đọc kết quả xét nghiệm trong vòng 5-10 phút. Kết quả cần xem xét sau 10 phút
Giải thích kết quả xét nghiệm:
Vệt màu đỏ tía sẽ xuất hiện trên vạch chứng C không liên quan đến kết quả xét nghiệm . Sự hiện diện của vệt khác trên vạch mẫu T xác định kết quả xét nghiệm.
Vạch chứng C: Vạch này sẽ luôn luôn xuất hiện bất kể có sự hiện diện hay không của kháng nguyên virus Parvo .Nếu vạch này không xuất hiện, test xem như không có giá trị
Vạch mẫu T: xác định sự hiện diện của kháng nguyên virus Care
– Âm tính: Chỉ xuất hiện vạch chứng C. ( không bị nhiễm )
– Dương tính: Xuất hiện cả vạch mẫu T và vạch chứng C. ( đã bị nhiễm )
Làm lại khi xét nghiệm khi cả hai vạch mẫu T và vạch chứng C đều không xuất hiện hoặc chỉ có vạch mẫu T xuất hiện.
Điều trị:
Việc phát hiện bệnh sớm và tích cực điều trị bằng phương pháp đúng có thể đem lại tỉ lệ sống đến 80 - 90%.
Chó cần được giữ ấm, điều trị và chăm sóc ngay lập tức để chống mất nước bằng phương pháp truyền dịch, kiểm soát tình trạng ói và tiêu chảy, và ngăn ngừa nhiễm khuẩn kế phát. Việc điều trị giúp hỗ trợ cho đến khi hệ miễn dịch của chó đủ khả năng chống lại bệnh.
Chó bệnh cần được cách ly để giảm thiểu nguy cơ lây lan virus cho chó khỏe. Cần làm vệ sinh và sát trùng chuồng nuôi hoặc các khu vực sinh hoạt của chó để hạn chế lây lan virus.
Phác đồ điều trị như sau:
- Chống mất nước cho chó bằng 1 trong 2 cách sau : Truyền nước sinh lý mặn, ngọt vào xoang bụng hoặc truyền tĩnh mạch ( việc này cần có chuyên môn kỹ thuật thú y )
- Tiêm cho chó bệnh K.T DOG-CARE-PAR liều lượng 1ml/ 2-3kg thể trọng/lần, ngày 1 lần, tiêm 3-4 ngày đến khi bệnh khỏi (Đây là sản phẩm mới của công ty Dược Hanvet, có tác động tức thời, đặc hiệu tác nhân gây bệnh, ức chế sự nhân lên tác nhân gây bệnh, trung hòa vô hiệu hóa hoàn toàn tác nhân gây bệnh). Sản phẩm này có tác dụng rất hiệu quả trong điều trị bệnh Parvo và bệnh Care trên chó mèo - Chi tiết sản phẩm: Xem tại đây
Bệnh Care ở chó rất hay ghép với các bệnh như: Viêm ruột hoại tử, cúm, dại… Khi có triệu chứng tiêu chảy, ho, chảy dịch mũi.. có thể dùng một trong các thuốc sau:
Phác đồ 1:
- LINSPEC 5/ 10 : tiêm bắp thịt hoặc dưới da với liều 1ml/3-5 kg thể trọng. Ngày 2 lần ( tác dụng điều trị ho, tiêu chảy )
- Han Tophan : tiêm bắp thịt hoặc dưới da với liều 1ml/ 4-5 kg thể trọng . Ngày 1 lần ( tác dụng tăng lực, trợ sức )
- Dexa : tiêm dưới da. liều lượng 1ml / 5kg thể trọng ( tác dụng kháng viêm, tăng sức đề kháng )
Phác đồ 2
- Han Clamox : Tiêm liều lượng 1ml/ 5 kg thể trọng, ngày 1 lần ( Trị ho,tiêu chảy, viêm phổi, viêm mụn mủ )
- Han Tophan : tiêm bắp thịt hoặc dưới da với liều 1ml/ 4-5 kg thể trọng . Ngày 1 lần ( tác dụng tăng lực, trợ sức )
- F- PIN INJ : tiêm dưới da. liều lượng 1ml / 10 kg thể trọng ( tác dụng kháng viêm, tăng sức đề kháng )
- Tiêm thuốc cầm máu bằng thuốc Transamin 250mg/ 5ml ( thuốc dùng cho nhân y ). Liều dùng 1ml/ 5kg thể trọng, ngày 2 lần
- Tiêm thuốc chống nôn nếu chó có biểu hiện nôn quá nhiều bằng thuốc Atropin 0,1% liều lượng 1ml/ 12- 15 kg thể trọng, ngày 2 lần
- Cho uống thuốc an thần nếu chó có biểu hiện co giật, thần kinh : Mimosa ( thuốc nhân y ) liều lượng 1/2 - 2 viên tùy theo thể trọng
Chú ý :
- Khi phát hiện trong đàn có 1-2 con có triệu chứng bệnh Parvo thì ngay lập tức cách ly những con chưa có biểu hiện bệnh, vệ sinh chuồng trại, dụng cụ ăn uống, phun thuốc khử trùng bằng BIOXIDE liều lượng 10ml/ pha 1 lít nước, ngày phun 1-2 lần
- Đồng thời tiêm cho toàn đàn K.T- DOG-CARE-PAR liều 1ml/ 2-3kg thể trọng/ lần. Ngày 1 lần, tiêm 3 ngày liên tục
Phòng bệnh
Dùng vacxin nhược độc care tiêm phòng cho chó. Vacxin này an toàn, có thời gian bảo hộ cho chó từ 6 tháng đến 1 năm. Vì kháng thể từ mẹ có thể bảo vệ cho chó con đang bú từ 4 – 6 tuần, nên chỉ nên tiêm vacxin cho chó con từ 2 tháng tuổi, để chắc chắn nên tiêm lại lần 2 vào lúc chó con được 3,5 tháng tuổi. Đối với chó cảnh và chó nghiệp vụ, việc sử dụng huyết thanh tối miễn dịch là cần thiết. Về nguyên tắc phòng chống bệnh care ở chó nên dùng kháng huyết thanh cho những con mới chớm bị bệnh hay tốt hơn ở những con còn khỏe nhưng đã tiếp xúc với chó bệnh. Sau khi dùng kháng huyết thanh 3 tuần cần tiêm lại vacxin. Cũng có thể dùng vacxin đa giá để hạn chế công tiêm, tiêm một mũi phòng 5 đến 6 bệnh như: Cúm, ho, dại, care…