BỆNH NHIỄM KHUẨN HUYẾT DO EDWARDSIELLA TRÊN CÁ NUÔI NƯỚC NGỌT

05/05/2020 | Nguyễn Hằng

1. Nguyên nhân

Tác nhân gây bệnh: bệnh do vi khuẩn Edwardsiella tarda.

Đối tượng nhiễm bệnh: Các loài cá nuôi nước ngọt: cá tra, cá basa, cá trê, cá điêu hồng (cá rô phi đỏ), cá rô phi, cá bống tượng, cá tai tượng, cá chép… Cá lớn thường dễ mẫn cảm với bệnh hơn.

Bệnh thường xuất hiện khi trong môi trường ao nuôi xấu, nước ao bị ô nhiễm. Một số trường hợp cho thấy, nuôi cá với mật độ quá dày cũng là điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh có cơ hội bùng phát. Nhiệt độ thích hợp để bệnh phát triển khoảng 30°C.

2. Dấu hiệu bệnh lý

Khi cá bị bệnh có một số dấu hiệu như: Xuất hiện những vết thương nhỏ trên da (phía mặt lưng), đường kính khoảng 3 - 5 mm, những vết thương này sẽ phát triển thành những khối u rỗng bên trong cơ, da bị mất sắc tố.

Cá mắc bệnh sẽ mất chức năng vận động do vây đuôi bị tưa rách. Có thể xuất hiện những vết thương bên dưới biểu bi, cơ, khi ấn vào sẽ phát ra khí có mùi hôi, các vết thương này sẽ gây hoại tử vùng cơ chung quanh.

Đối với bệnh đốm trắng ở cá da trơn, vi khuẩn E. tarda được tìm thấy ở cá trê giống trong khi E. ictaluri được phân lập từ cá tra, cá ba sa, cá nheo giống và cá thịt.

3. Phòng bệnh

Để ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập và lây lan vào hệ thống nuôi cá trong vùng, các hộ nuôi cần có ao lắng lọc, sát trùng nước trước khi bơm nước vào ao nuôi. Thực hiện cải tạo ao theo đúng quy trình.

Nên chọn con giống khỏe mạnh, không nhiễm bệnh. Dụng cụ thường sử dụng như lưới, vợt, sọt, ống dây phải được sát trùng bằng Chlorine liều lượng 10 - 15 g/m3 trong 30 phút, rửa nước sạch và phơi khô sau khi sử dụng.

Đảm bảo môi trường nước ao sạch. Định kỳ 10 - 15 ngày xử lý nước bằng CaCO3 liều lượng 2 - 3 kg/100 m2 tạt quanh ao kết hợp các loại thuốc sát trùng như BKC 800, POVIDINE 9000, VIPRIO STOP để diệt vi khuẩn, virus gây bệnh.

Trong quá trình nuôi, hạn chế các hiện tượng gây stress cho cá như: thay đổi nhiệt độ, ôxy hòa tan. Khi đánh bắt, vận chuyển cần thực hiện nhẹ nhàng, tránh làm cá xây xát.

Thức ăn cần được nấu chín hoặc sử dụng thức ăn viên.

Khi nuôi cá trên lồng bè, người nuôi có thể áp dụng biện pháp phòng bệnh được xem là có hiệu quả như treo túi vôi. Bởi, vôi có tác dụng khử trùng và tăng độ kiềm cho ao nuôi. Thông thường, 1 tháng treo 1 lần, tuy nhiên vào thời điểm xuất hiện bệnh nhiều, có thể 2 tuần treo một lần, liều lượng khoảng 2 kg CaO/10 m3. Vị trí treo túi vôi thích hợp là ở khu vực cho ăn và phía đầu nguồn nước chảy.

Bên cạnh đó, người nuôi nên bổ sung thêm lượng Vitamin C cho vào thức ăn trước mùa bệnh.

4. Trị bệnh

Khi phát hiện trong ao có bệnh, cá chết cần vớt ra càng sớm càng tốt; không vứt bừa bãi ra sông, trên mặt đất, mà phải chôn vào hố cách ly có rải vôi bột để tiệt trùng.

Bệnh do chủng vi khuẩn Edwardsiella sp rất mẫn cảm với Florphenicol hoặc Doxycycline. Khi cá bị bệnh ta thực hiện theo các bước sau.

- Bước 1: Sát khuẩn nguồn nước ao nuôi. Tạt đều ao BIO BKC FOR FISH (1lít/2.000m3) hoặc POVIDINE 9000 (1lít/5.000m3) rồi bật máy sục khí để hòa đều thuốc khắp ao. Định kỳ 5 ngày xử lý 1 lần.

- Bước 2: Trộn thức ăn BIO FLOR 50% FOR FISH (1g/50 kg thể trọng) kết hợp BIO DOXY 10% FOR FISH (1g/2 kg thể trọng), cho ăn liên tục 7 ngày. Bên cạnh đó, bổ sung thêm C FEED để tăng cường sức đề kháng cho cá với lượng 3 - 5 g/1 kg thức ăn, ăn liên tục 5 ngày.